Dubbeltjes en kwartjes

Ik ben als dubbeltje geboren in een achterafwijk in Amsterdam West. Tot mijn zestiende deelde ik de klas met andere dubbeltjes van verschillende komaf: Marokkanen, Turken, Surinamers, Antillianen, Pakistanen, Indieërs en Hollanders. Iedereen was de minderheid. Toch waren het vooral de Hollandse huishoudens waar de rest wel eens over de vloer kwam. Mijn kamer was een populaire hangplek. In de loop van de tijd had ik een speelgoedarsenaal opgebouwd als dat van een kwartje. Van He-man figuren tot Transformers, van Nintendo tot Playstation apparaten, van de Quest tot Donald Duck en uiteraard de Hitkrant met erotische verhalen.

Ook werd er wel eens wat gestolen. U denkt natuurlijk dat het de Marokkanen waren die mijn sokken, speelgoedkluis met 31 gulden, He-man pop en uiteindelijk ook de Gameboy hebben gejat. En ja, dat is ook zo.

Gewapend met mijn moeder zijn verschillende Marokkaanse huishoudens bezocht om mijn ontfutselde speeltjes terug te veroveren. Ik voelde me vaak schuldig over het pak slaag dat mijn vrienden als beloning kregen. Of het met de schoen van ma of met de riem van pa was, werd achteraf altijd tot in lachwekkende details uitgebeeld.

Maar hoe cliché het ook mogen klinken: het waren de rotte appels. Van de vele Marokkanen die bij mij over de vloer zijn geweest hebben er drie wat gestolen. Twee waren de grote broers van klasgenootjes van mij, de ander een goede vriend. De grote broers zitten nu vast. De vriend bleek een kleptomaan te zijn. Zo heeft hij nog de schoenen van klasgenoot Ivo, het beddengoed van zijn buurman, de inboedel van zijn vriendin en de brommer van Aziz gestolen. Hij heeft bruine ogen, maar ze zijn verdomd vaak blauw geweest.

Op mijn zestiende verliet ik het Katholiek College Amsterdam West, de gemengde school, voor een ietwat homogenere school in Amsterdam Zuid, het Amsterdams Lyceum. Ik was al eens op deze school geweest op een open dag en kon me nog goed herinneren dat ik de sfeer wel prettig vond. Een groot, oud en statig gebouw dat een sfeer uitademde van rommeligheid en gezelligheid. Eén moment kon ik me nog goed herinneren: in de gymzaal zag ik een donkere jongen met een grote sprong een basketbal dunken, net als in een Amerikaanse film. Misschien brak nu eindelijk het echte high school avontuur aan.

Op dag één werd het cultuurverschil mij meteen duidelijk. Floris, een echt kwartje uit Amstelveen, vond dat er teveel allochtonen zaten op het driekwart blanke Amsterdams Lyceum. Ook werd er volop geroddeld; ik had nog nooit een roddel gehoord op de school in West. Dubbeltjes zijn blijkbaar eerlijker dan kwartjes. Ik vroeg aan een klasgenoot of hij wel eens ging stappen. Hij lachte me finaal in mijn gezicht uit. “Iedereen hier stapt al jaren sukkel!” “Waar dan?”, vroeg ik. Het Leidseplein bleek the place to be. En ik altijd denken dat het op het Thorbeckeplein gebeurde. Maar dat was dus voor schooiers zoals ik. En mijn Marokkaanse vrienden. Voortaan ging ik ook naar het Leidseplein; mijn Marokkaanse vrienden niet. Ik mocht wat zij niet mochten: een kwartje worden.