Tulpen uit Amsterdam

De duiven op de Dam hadden er zaterdag voor even een concurrent bij. Ruim tweehonderd duizend tulpen uit Amsterdam maakten van het plein een oase van geur en kleur, om de eerste Nationale Tulpendag in te luiden.

 Uit volle borst zingt burgemeester Eberhard van der Laan onder het oog van honderden toeschouwers het lied ‘Tulpen uit Amsterdam’ en plukt vervolgens het eerste bosje tulpen op de Dam. Hij geeft daarmee het officiële startschot van het internationale tulpenseizoen en doopt de eerste Nationale Tulpendag.

 “Het is toch te mooi voor woorden dat we de tulpen weer naar Amsterdam halen,” zegt Van der Laan, naar eigen zeggen een echte bloemenman. “Over de hele wereld zingen ze het lied in alle talen. Nu komen ze weer zoals vanouds uit Amsterdam. Dit is uniek.” Hij kijkt uit over het plein waar in de vorm van een reusachtige tulpenbloem van 2500 vierkante meter ruim tweehonderd duizend tulpen de aandacht trekken van het voorbijkomende publiek. Een draaiorgel speelt Hollandse liederen.

Adzy, de anarchistische straatartiest

Adrian ‘Adzy’ Crankz is nog geen dertig jaar oud, maar hoe oud hij wel is, weet hij niet, of beter gezegd, wil hij niet weten. “Datum en tijd bestaan niet voor mij.”

De escapist, die in zijn show ontsnapt uit een dwangbuis van plastic en kettingen, ziet de wereld als één grote dwangbuis. “Ik doe daar niet aan mee,” zegt hij terwijl hij een slok van zijn biertje neemt. “Het leven is klote. Kijk die voorbijgangers, allemaal zombies en slaven die werken om dan toch blut te zijn.”

De Australiër drinkt deze ochtend een flaming sambuca naast zijn biertje. Hij wil zijn ‘ontbijtdrankje’ zelf aansteken. Hij drinkt en rookt de hele dag door, maar dat heeft volgens hem geen invloed op zijn show. “Drank maakt mij niet beter, maar mijn kijk op de wereld wel.” Hij heeft zojuist op de Dam geloot met de andere straatartiesten om af te spreken wie hoe laat speelt. Hij hoeft voorlopig nog niet, dus nestelt hij zich aan de bar in Kadinsky Café, in de Zoutsteeg.

Straatartiest: ‘Ik ben zelf één groot litteken’

Toen hij in plaats van lege flessen drank aluminiumpapiertjes en crackpijpjes in zijn portiek zag liggen, vond hij het tijd uit Londen weg te gaan. Arthur (45), ofwel Mix, besloot de raad van zijn broer op te volgen: “Ga de wijde wereld in en krijg een kleurtje.” Twintig jaar later staat op zijn kaartje ‘hardcore performer’.

Zijn rauwe doorleefde stem schalt over de Dam. “Dank jullie wel, ik haat appel!” roept hij als hij zijn act afsluit. Als hij grijnst komt de bovenste helft van zijn gebit te voorschijn, waar enkele tanden missen. Elke show weer eet hij als climax een groene appel, terwijl hij jongleert met een slagersmes en een brandende fakkel. Het zuur van de appels en de bijtende lampolie waarmee hij vroeger vuur spuwde, hebben hun tol geëist. Zijn stem, vergelijkbaar met die van Krusty the Clown of Tom Waits, heeft hij naar eigen zeggen te danken aan de herrie van omringende straatmuzikanten. “Ik moet altijd over die lui heen schreeuwen. Mijn stem doet steeds meer pijn.”

Yuri, het levende standbeeld op de Dam

Bij elke beweging rinkelt het zeeblauwe, met schelpen, kralen, stenen en belletjes afgezette pak aan alle kanten. Yuri (53) heeft het zelf gemaakt. Een markant gezicht met priemende ogen, versierd met kraaienpootjes, een grote bos krullen en een zachte glimlach verschijnt als hij zijn masker afzet. “Ik sta hier al twaalf jaar,” zegt de Rus terwijl hij van zijn met zeesterren en schelpen beklede emmer stapt. Hij wijst met zijn drietand naar de gevel van het paleis op de Dam. “Poseidon, god van de zee, de inspiratie van mijn kostuum.”

Twintig jaar geleden is hij met een Nederlandse vrouw getrouwd. Zo is hij in Nederland beland. Vijf jaar later verliet hij haar voor zijn huidige vriend, Alex. De mannen wonen nu al twaalf jaar samen.

Vreedzame krakersdemonstratie

De krakersdemonstratie, gisteren in de binnenstad, verliep verrassend vreedzaam. 1 oktober was een demonstratie nog hardhandig door de ME uiteengeslagen.

“De politie ging toen veel te ver,” zegt kraker David van den Bree. “Blijkbaar hebben ze ervan geleerd. We hebben vandaag laten zien dat de straat van ons is.”

Honderden krakers en sympathisanten verzamelen zich op de Dam om te protesteren tegen de ontruimingen van dinsdag. Politie met platte pet en de ME zijn duidelijk aanwezig. Op diverse plaatsen in de stad staan ME-busjes.

Over de zelfverbranding op de Dam

Door Merijn Oudenampsen en Matthijs Ponte

“[Op] woensdag, zes april, stak hij zichzelf in brand voor het Monument op de Dam; een dag later overleed hij aan zijn verwondingen. Wat in de Nederlandse publieke opinie stelselmatig wordt beschreven als een wanhoopsdaad van een suïcidale man, is veel meer dan dat. Kambiz Roustayi trad in de voetsporen van de Tunesiër Mohamed Bouazizi die in december de opstand in de Arabische wereld initieerde met zijn dramatische zelfverbranding. Velen volgden zijn tragische voorbeeld in de weken die erop volgden, zo ook Roustayi, op het ‘vrijheidsplein’ van Nederland. De zelfverbranding van Kambiz Roustayi moet daarmee allereerst gezien worden als een politieke daad, geadresseerd aan ons, het Nederlands publiek.” Lees verder